BEZPIECZNE WALENTYNKI 2018 r.
14 lutego - WALENTYNKI to dzień stanowiący okazję do promowania wiedzy w zakresie problematyki zakażeń HIV/AIDS wśród ogółu społeczeństwa, a szczególnie młodzieży.
Ferie zimowe i walentynki to być może okres sprzyjający zawieraniu nowych, nie zawsze przemyślanych znajomości i podejmowaniu ryzykownych zachowań. Jest prawdopodobne, że wśród spotykanych ludzi będą osoby żyjące z HIV. Często tego nieświadome.
HIV jest skrótem od angielskiego określenia dla wirusa wywołującego brak odporności immunologicznej (Human Immunodeficiency Virus). Nasz organizm wyposażony jest w system immunologiczny, który zwalcza atakujące nas infekcje oraz choroby. HIV powoli osłabia ten system, aż do jego ostatecznego zniszczenia. Wirus może przez wiele lat dokonywać uszkodzeń w systemie immunologicznym, zanim osoba zakażona zacznie chorować.
AIDS jest skrótem angielskiego określenia dla zespołu nabytego upośledzenia odporności (Acquired Immune Deficiency Syndrom). AIDS nie jest pojedynczą chorobą, lecz zespołem objawów, które w charakterystyczny sposób atakują osoby zakażone wirusem HIV. Uszkodzony lub zniszczony w przebiegu choroby system immunologiczny przestaje być zdolny do obrony organizmu przed infekcjami.
Istnieją trzy główne drogi zakażenia wirusem HIV:
- kontakty seksualne z zakażonymi osobami;
Kontakty seksualne z wieloma partnerami zwiększają ryzyko zakażenia HIV. Choroby narządów płciowych torują drogę zakażeniu HIV.
- krwiopochodna (zakażona krew i preparaty krwiopochodne);
- podczas zabiegów medycznych i niemedycznych – w związku z przerwaniem ciągłości tkanek narzędziem zanieczyszczonym zakażoną krwią, a także gdy zakażona krew dostanie się na spojówki, śluzówki lub uszkodzoną skórę. Ryzyko zakażenia HIV jest duże przy użytkowaniu wspólnego sprzętu do wstrzyknięć przez stosujących środki odurzające, a także anaboliki stosowane w celu przyrostu masy mięśniowej.
- zakażenie wertykalne z matki na dziecko:
- w okresie ciąży
- w czasie porodu
- w czasie karmienia piersią
Nie zakazimy się poprzez:
- dotykanie drugiej osoby, podawanie ręki, ściskanie lub całowanie,
- pływanie w tym samym basenie, korzystanie ze wspólnej toalety, dzielenie się jedzeniem, wspólne korzystanie ze sztućców, naczyń, ręczników oraz książek,
- kaszel, kichanie, łzy, ślinę,
- od psów, kotów, kleszczy, komarów lub innych zwierząt.
Wirus HIV nie przetrwa poza organizmem człowieka, jeśli jest wystawiony
na długotrwałe działanie powietrza i innych czynników środowiska zewnętrznego – niszczy go ciepło (temp. 56 °C), wysychanie, mydło i woda, detergenty, środki odkażające.
Diagnostyka
Badanie na HIV jest niezwykle istotne niezależnie od płci. Jednak zakażenie HIV w kontaktach seksualnych przenosi się znacznie łatwiej z mężczyzny na kobietę, niż z kobiety na mężczyznę. Jest to spowodowane różnicą w budowie anatomicznej narządów płciowych kobiety i mężczyzny oraz ilością wirusa w nasieniu i długością jego kontaktu z wrażliwą na zakażenie błoną śluzową kobiecych narządów płciowych. Dlatego test na HIV w ciąży jest sprawą bezdyskusyjną.
W Polsce zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 23 września 2010r. badanie na HIV w ciąży jest zalecane w pierwszym i trzecim trymestrze ciąży. Lekarz ma obowiązek zaproponować pacjentce badanie w kierunku zakażenia HIV, które finansowane jest przez Narodowy Fundusz Zdrowia.
Badania polegają na poszukiwaniu przeciwciał przeciwko HIV w próbce krwi. Przeciwciała stanowią obronę przeciwko zakażeniu; organizm produkuje je, kiedy dojdzie
do zakażenia. Przeciwciała produkowane w odpowiedzi na poszczególne zakażenia różnią się między sobą, a przeciwciała wytwarzane jako reakcja na zakażenie HIV można wykrywać
za pomocą badań laboratoryjnych.
Testy wykrywające HIV nie dają wyniku dodatniego natychmiast po zakażeniu. Przeciwciała pojawiają się we krwi dopiero po 2–6 tygodniach, a nawet po 3 miesiącach. Ten proces produkcji przeciwciał nazywa się serokonwersją. Dopóki nie dojdzie do serokonwersji, wyniki testów będą ujemne, ponieważ przeciwciała jeszcze się nie pojawiły we krwi i dlatego nie mogą być wykryte. Jeśli wynik jest ujemny, być może zostanie zaproponowane kolejne badanie za 3 miesiące.
Badanie w kierunku HIV można wykonać anonimowo i bezpłatnie w Punktach Konsultacyjno – Diagnostycznych na terenie całego kraju. W Punkcie można też liczyć na poradę doradcy, który poinformuje nas o przebiegu testu, interpretacji wyniku, oszacuje ryzyko zakażenia oraz co najważniejsze – ustali czy jest to dobry moment na wykonanie testu. Doradca będzie również towarzyszył podczas otrzymania wyniku, aby wyjaśnić jego znaczenie, rozwiać wszelkie wątpliwości, a w przypadku wyniku dodatniego wesprzeć
i wskazać dalsze możliwości.
EPIDEMIOLOGIA
HIV i AIDS w Polsce
Dane z Państwowego Zakładu Higieny
od początku epidemii (1985 r.) do 30 września 2017 roku:
- 22 334 zakażonych ogółem,
- 3 530 zachorowań na AIDS,
- 1 376 chorych zmarło.
Na dzień 02.10.2017 r. leczeniem ARV objętych było 10 273 pacjentów, w tym 110 dzieci. Leczenie jest prowadzone i finansowane w ramach programu zdrowotnego Ministerstwa Zdrowia „Leczenie antyretrowirusowe osób żyjących z wirusem HIV w Polsce na lata 2017 – 2021” . (dane KC ds. AIDS, PZH)
HIV/AIDS w województwie wielkopolskim
Dane z Oddziału Epidemiologii
Wojewódzkiej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Poznaniu:
w 2017 roku:
- 181 nowych zakażeń w tym:
- 8 kobiet,
- 173 mężczyzn, wśród których 38 deklarowało orientację homoseksualną, 4 osoby zakażone przez wstrzyknięcie narkotyków,
- 14 zachorowań na AIDS - w tym 1 kobieta,
- 5 chorych zmarło - mężczyźni w wieku 29-62 lat.
Grupy wiekowe:
15-19 lat – 3 osoby, 20 – 29 lat – 53 osoby,
30 – 39 lat – 73 osoby, 40 – 49 lat – 34 osoby,
50 – 59 lat 8 osób, powyżej 60 lat – 6 osób, brak danych – 4 osoby.
„Bezpieczne Walentynki 2018” to jedna z akcji organizowanych przez Państwową Inspekcję Sanitarną, która to jest jednym z realizatorów zadań wynikających z „Krajowego Programu Zapobiegania Zakażeniom HIV i Zwalczania AIDS”.
Działalność informacyjno – edukacyjna prowadzona w środowisku lokalnym i wśród młodzieży odgrywa znaczącą rolę w profilaktyce nowych zakażeń. W tym roku zaproszono do współpracy po raz kolejny dyrektorów: Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bojanowie, Rawickiej Biblioteki Publicznej oraz Ośrodka Kultury, Sportu i Aktywności Lokalnej w Miejskiej Górce.
Klienci bibliotek mogą skorzystać z broszur i ulotek. Udostępnione są również adresy Punktów Konsultacyjno -Diagnostycznych, w których można wykonać bezpłatne badanie w kierunku HIV.
„Walentynki” to świetna okazja, by rozmawiać o uczuciach, o odpowiedzialnej miłości. Prawdziwa miłość wiąże się z odpowiedzialnością za zdrowie swoje i partnera. Tematyczne spotkanie edukacyjne przeprowadzono wśród uczniów I klasy I Liceum Ogólnokształcącego w Rawiczu.
Zwrócono uwagę młodzieży na zagrożenia wynikające z ryzykownych zachowań w kontekście zakażeń HIV oraz innych chorób przenoszonych drogą płciową. Uczestnicy spotkania otrzymali zakładki oraz broszury dotyczące tematyki HIV/AIDS.